Δεν υπάρχει όριο στο πόσες συνεδρίες θα κάνει ο καθένας. Δεν ακολουθούμε κάποιο πρωτόκολλο ή κάποιο ημερολογιακό κύκλο. Το μόνο που σεβόμαστε είναι την ανάγκη του ανθρώπου που ξεκίνησε τις συνεδρίες υπνοσκόπησης να ακολουθήσει τις δικές του ανάγκες για κάθαρση και ολοκλήρωση του κύκλου αυτογνωσίας. Αξίζει εδώ να σας πω πως ο δικός μου μέσος όρος αγγίζει τις τρείς περίπου ώρες κατά άτομο.
Την υπνοσκόπηση θα την χαρακτήριζα ως μιά ριζοσπαστική εναλλακτική θεραπευτική προσέγγιση και αυτό γιατί αρχίζει εκεί που τελειώνουν οι άλλες προσεγγίσεις. Γιατί πάει στη ρίζα του προβλήματος και γιατί δεν περιορίζεται στο περιβάλλον ενός γραφείου ή στο ασφυκτικά στενό πλαίσιο του 50λεπτου. Η υπνοσκόπηση έρχεται σε κάθετη ρήξη με την κατεστημένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση όχι μόνον γιατί χρησιμοποιεί διαφοροποιημένες καταστάσεις συνείδησης, αλλά και γιατί χρησιμοποιεί τα φυσικά στοιχεία του περιβάλλοντος για να πετύχει το σκοπό της.
Η «συνεδρία» μπορεί να λάβει χώρα στην κορυφή ενός βουνού, σε μια παραλία ή σε μια σπηλιά. Η «παθολογία» των κατοίκων των αστικών κέντρων που είναι εγκλωβισμένοι σε σύγχρονες και ακαλαίσθητες τσιμεντούπολεις, δεν μπορούν εύκολα να βρούν τον δρόμο τους μέσα σ’ ένα γραφείο όσο καλαίσθητο κι αν είναι. Στοιχεία όπως το τρεχούμενο νερό μιας πηγής, ο φλοίσβος της θάλασσας, η μυρωδιά του χώματος μετά την βροχή, ο πηγαίος χορός και οι ήχοι μιας γνήσιας μουσικής, μπορεί να σταθούν πιο σημαντικά ώς το προς να φέρουν έναν άνθρωπο σε επαφή με το είναι του. Θεωρώ πως πολλές απο τις διαταραχές που ταλαιπωρούν τους συνανθρώπους μας, οφείλονται καθαρά στην χρόνια αποξένωση απο το φυσικό περιβάλλον.
Άλλος ένας λόγος που η υπνοσκόπηση έρχεται σε ρήξη με την ψυχοθεραπεία (όπως αυτή ασκείται σήμερα) είναι το ότι τον άνθρωπο με κάποιο πρόβλημα δεν τον τοποθετεί απέναντι αλλά δίπλα στον θεραπευτή και το κάνει αυτό χωρίς να τον αντιμετωπίζει ως ασθενή εντάσσοντας τον στα συρταράκια του DSM.
Το talk-therapy που σήμερα κυριαρχεί ως τάση είναι αναποτελεσματικό γιατί βασίζεται στον διάλογο (ή μάλλον τον μονόλογο του ασθενούς ή πελάτη) δηλαδή το φλύαρο επίπεδο του συνειδητού και δεν τολμά να εμβαθύνει στις πιο βαθύτερες στρώσεις της συνείδησης και να αντιμετωπίσει την σκιώδη πλευρά της.
Αν πολλοί συνάνθρωποι μας γύρισαν την πλάτη τους σ’ αυτή την προσέγγιση το έκαναν γιατι δεν πείστηκαν απο την αποστασιοποιημένη, απόμακρη και «φαστφουντάδικη» προσέγγιση. «Άμα είναι ο ρόλος του ψυχολόγου» είπε μία φίλη μου «αυτός του καθρέφτη του σπιτιού μου τότε τα λέω και σε μια φίλη μου».
Μια προσέγγιση που δεν λαμβάνει υπόψη της την ύπαρξη ενός πνευματικού κόσμου ή τον αντιμετωπίζει με χλευασμό είναι καταδικασμένη να βλέπει τον κόσμο μονοδιάστατα. Ο βιολογικός αναγωγισμός που προσπαθεί να αποδώσει τα πάντα σε βιοηλεκτρικοχημικές αντιδράσεις και αλληλεπιδράσεις των συνάψεων των νευρώνων είναι απο αστείες έως θλιβερές. Ειλικρινά, θα ήθελα ένας απο αυτούς τους Νομπελίστες να μου «αποδείξει» με μαθηματικό, φυσικό, βιοχημικό ή όποιον άλλο τρόπο αυτός επιθυμεί τι γινόταν μέσα στο κεφάλι του Μότσαρτ όταν αυτός έγραφε το Ρέκβιεμ. Και επειδή ο εγκέφαλος του Μότσαρτ έχει γίνει καστανόχωμα εδώ και καιρό ας πάρουν έναν οποιοδήποτε σύγχρονο εν ζωή μουσουργό και ας μας δείξουν με τις φαντασμαγορικές τεχνικές τους ( αξονικές, μαγνητικές, EEG, αναλύσεις και οτι άλλο θέλουν) πως ο καθένας απο εμάς θα μπορούσε να γίνει ιδιοφυία…
Εδώ δεν αμφισβητώ την πρόοδο (μάλλον επανάσταση) της σύγχρονης επιστήμης και ιατρικής. Αμφισβητώ την αλαζονική προσέγγιση της και την δήθεν παντογνωσία της. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμη να διανύσουμε για να καταλάβουμε πως λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος στη βιολογική του διάσταση, πόσο μάλλον στην ψυχική…
Ύπνωση είναι μία τεχνική παράκαμψης της αναλυτικής σκέψης και της κριτικής λειτουργίας του εγκεφάλου με σκοπό να καθιερώσει εστιασμένη και επιλεκτική προσοχή, καθιστώντας έτσι τον ασυνείδητο νου δεκτικό σε υποβολές. Να το πω με πιο απλά λόγια. Η ύπνωση είναι μία ευχάριστη κατάσταση κατά την διάρκεια της οποίας επέρχεται βαθιά σωματική και πνευματική χαλάρωση, όπου :
- Η συνείδηση μας διευρύνεται και αντιλαμβάνεται άλλες διαστάσεις.
- Έχουμε επίγνωση της πραγματικότητας διαρκώς και φυσικά διατηρούμε πάντοτε τον έλεγχο.
- Διευκολύνεται με αυτόν τον τρόπο η επικοινωνία με το ασυνείδητο μας και η πρόσβαση στις αστείρευτες δυνάμεις του.
- Συνήθως ενεργοποιείται από τον υπνωτιστή ένας μηχανισμός εντοπισμού της ρίζας του προβλήματος μας που φαίνεται να είναι αποτελεσματικός.
- Οποιαδήποτε υποβολή από τον υπνωτιστή απορρίπτεται εάν έρχεται σε σύγκρουση με τον ηθικό μας κώδικα.
Κατά την εγκυκλοπαίδεια Britannica…“Με τον όρο ύπνωση αναφερόμαστε σε μία ιδιότυπη και περίπλοκη μορφή ασυνήθιστης αλλά φυσιολογικής συμπεριφοράς η οποία μπορεί να προκληθεί όχι μόνον σε όλους τους φυσιολογικούς ανθρώπους αλλά επίσης σε όλους αυτούς που υποφέρουν από διάφορες διαταραχές στην συμπεριφορά τους. Βασικά είναι μία διαφοροποιημένη ψυχολογική κατάσταση με συγκεκριμένα φυσιολογικά χαρακτηριστικά, όπου μόνο επιφανειακά μοιάζει με τον ύπνο και όπου την χαρακτηρίζουν λειτουργίες της αντίληψης που διαφέρουν από αυτές που γνωρίζουμε στο σύνηθες συνειδητό επίπεδο”.
Αν σήμερα, ένα τέτοιο πρότυπο εξακολουθεί να παραμένει ζωντανό οφείλεται καθαρά σε ταινίες του Hollywood που διαιωνίζουν αυτή την εικόνα. Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι μετά τον εξοστρακισμό της ύπνωσης από την επιστημονική κοινότητα κατά τον μεσοπόλεμο αυτή που κράτησαν ζωντανή την φλόγα των μυστικών και της δύναμης της ήταν οι σκηνικοί υπνωτιστές που καθήλωναν το κοινό τους με τα εντυπωσιακά φαινόμενα που επέφεραν αφήνοντας άφωνο και τον πιο επικριτικό παρατηρητή (δρώμενο τελείως άγνωστο στον Ελλαδικό χώρο). Φυσικά οι επιστήμονες δεν έχασαν ποτέ το ενδιαφέρον τους προς την έρευνα αυτών των φαινομένων όμως σίγησαν μπροστά στο φόβο του στιγματισμού τους και της ταύτισης τους με τους «γυρολόγους τσαρλατάνους». Χρειάστηκε να φτάσουμε στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 για να αρχίσουν οι ιατρικοί σύλλογοι δειλά-δειλά να αποκαθιστούν την ύπνωση και να την αποδέχονται ως συμπληρωματική θεραπεία. Όμως για να το κάνουν αυτό την απογύμνωσαν από τον «μεταφυσικό» της χαρακτήρα δίνοντας της μία άλλη πιο «εύπεπτη» διάσταση. Ταύτισαν την ύπνωση με την σωματική και πνευματική χαλάρωση φτάνοντας στο άλλο άκρο αγνοώντας φαινόμενα όπως η αντιστρέψιμη αμνησία, η μερική ή ολική αναισθησία στον πόνο, οι παρατεταμένες μυϊκές συσπάσεις, η εκτέλεση εντολών σε προκαθορισμένο χρόνο μετά την αφύπνιση και η αυξημένη έξω-αισθητική αντίληψη (ESP). Επίσης γυρνούν την πλάτη τους στο συνεχώς επαναλαμβανόμενο και πειραματικά εξακριβωμένο φαινόμενο της αναδρομής σε «προηγούμενες ζωές».
Αν και κάποιοι εθελοτυφλούν επειδή τα περιοριστικά συρταράκια της κοσμοθεωρίας τους δεν χωράνε φαινόμενα που ανατρέπουν πολλά απ΄ αυτά που ξέρουν ή έμαθαν μέχρι σήμερα ναι υπάρχει η δυνατότητα κάποιος να αναδράμει σε προηγούμενη ζωή. Όπως το έθεσε και ο ψυχίατρος Brian Weiss όταν βρέθηκε άθελά του αντιμέτωπος με ένα τέτοιο φαινόμενο αναδρομής «τίποτα στο εκπαιδευτικό μου υπόβαθρο δεν με είχε προετοιμάσει γι΄ αυτό. Είχα μείνει κυριολεκτικά άφωνος καθώς τα γεγονότα ξετυλίγονταν μπροστά στα μάτια μου». Πριν αρχίσουμε καλά-καλά, μπήκαμε στα βαθιά χωρίς να έχουμε δώσει τον ορισμό της ύπνωσης.
Ναι οι περισσότεροι, εξαιρούνται αυτοί που έχουν χαρακτηριστεί από την ιατρική επιστήμη ως επιληπτικοί και ψυχωτικοί. Από κλινικές μετρήσεις και εκτιμήσεις (όχι όμως τεκμηριωμένες επιστημονικά στατιστικές μελέτες) προκύπτει πως μόνο το ένα πέμπτο του πληθυσμού μπορεί να φτάσει στα βαθιά υπνοβατικά επίπεδα της ύπνωσης (αμνησία) ενώ περίπου το 10% του πληθυσμού δεν υπνωτίζεται.
Ναι αν και υπάρχουν διαφωνίες ως προς αυτά. Όμως κατά γενική αποδοχή υπάρχουν τρία επίπεδα που το καθένα έχει δύο στάδια. Έτσι έχουμε τα ελαφρά, τα μέτρια και τα βαθιά ή υπνοβατικά επίπεδα ύπνωσης.
Α. Ελαφρά ύπνωση.
1. Καταληψία βλεφάρων και αδυναμία κίνησης κάποιων μυών.
2. Καταληψία συγκεκριμένων ομάδων μυών (π.χ. βραχίονας) και αίσθηση αιώρησης ή βαρύτητας.
Β. Μέτρια ύπνωση.
3. Καταληψία μεγάλου μέρους του σώματος και αλλοίωση των αισθήσεων της γεύσης και της όσφρησης.
4. Πρόκληση αμνησίας, αναλγησίας και μερικής αναισθησίας σε διάφορα μέλη του σώματος.
Γ. Βαθιά ύπνωση.
5. Θετικές ψευδαισθήσεις(βλέπουμε κάτι που δεν υπάρχει).
6. Πρόκληση ολικής αναισθησίας, υπνοβασίας και αρνητικών ψευδαισθήσεων
(δεν βλέπουμε κάτι που υπάρχει).
Τα τρία πρώτα στάδια (1-3) τα αποκαλούμε μνημικά επειδή διατηρούμε την μνήμη μας ενώ τα επόμενα τρία(4-6) αμνησικά.
- Αποφύγετε καφέδες ή διεγερτικά ποτά αρκετές ώρες πριν τη συνεδρία.
- Μην κανονίσετε κάποιο ραντεβού μετά την συνεδρία. Είναι πολύ σημαντικό να μείνετε μόνη/ος, να αφουγκραστείτε την εμπειρία σας και να την αξιολογήσετε.
- Να είστε προετοιμασμένοι για κάποια ενδοστροφή που συνήθως έρχεται μετά από μια συνεδρία υπνοσκόπησης.